به گزارش راهیان نور، لشکر ۲۷ محمدرسول الله (ص) عملیات‌های موفقیت‌آمیزی در دوران دفاع مقدس انجام داد. با ادامه یافتن جنگ، تعداد رزمندگان تهران و حومه شهر افزایش یافت. از این رو تصمیم گرفته شد تا نیرو‌ها سروسامان گرفته و تیپ دیگری در کنار لشکر ۲۷ محمد رسول الله که آن زمان تیپ بود، تشکیل شود. سرانجام تیپ سیدالشهدا (ع) در تاریخ ۱۵ فروردین ۶۱ با حکم داود کریمی تشکیل شد. در ادامه مروری مختصر بر تاریخچه تشکیل لشکر ۱۰ سیدالشهدا (ع) داشتیم که می‌خوانید:
دلیل راه‌اندازی تیپ سیدالشهدا (ع)
تیپ ۱۰ سیدالشهدا (ع) در تاریخ ۱۵ فروردین سال ۶۱ با حکم داوود کریمی به فرماندهی محسن وزوایی تشکیل شد. قبل از صدور این حکم، محمد اویسی مسوول عملیات سپاه تهران مامور می‌شود تا با جمعی از دوستانش، کار‌های مقدماتی راه‌اندازی تیپی ویژه تهرانی‌ها در کنار تیپ ۲۷ محمد رسول الله (ص) را انجام دهد.
در تهران و حومه‌ی آن، نیرو‌های بسیاری وجود داشت و نیاز بود که تهران به غیر از تیپ محمدرسول الله (ص)، تیپ دیگری داشته باشد. آن زمان عراق نیز نیرو‌های زیادی به جبهه نبرد آورده و یگان‌های خود را ارتقا داده بود؛ لذا با توجه به حجم زیاد داوطلبان و نیرو‌های بسیجی نیاز بود تا سازماندهی صورت بگیرد و یگانی قوی در کنار لشکر ۲۷ راه‌اندازی شود. لشکر ۲۷ نیرو‌های زیاد داشت، اما کادر فرماندهی کم بود، لذا تشکیل یگان می‌توانست این خلا را پر کند.
فرماندهان با توجه به این مساله، تصمیم گرفتند چند یگان را به مجموعه‌ی سپاه اضافه کنند که یکی از آن‌ها تیپ ۱۰ سیدالشهدا (ع) بود. همچنین تیپ ۲۰ رمضان، توپخانه ۶۳ خاتم، تیپ پدافندی ۱۰ محرم و یگان ش. م. ر. بعثت نیز اضافه شدند.
در مجموع ۱۳ یگان در تهران راه‌اندازی شد. برخی از این یگان‌ها کار‌های امنیتی داخل شهر و برخی دیگر در جبهه‌های جنوب و غرب را برعهده داشتند.
سرانجام نخستین فرمانده تیپ سیدالشهدا (ع)
محسن وزوایی به همراه پنج نفر دیگر جهت دیدار با محسن رضایی و گفت‌وگو در خصوص راه‌اندازی تیپ جدید، با قطار عازم اهواز شد.
حسین خالقی، یکی از همراهان محسن وزوایی روایت کرده است: «قطار وقت نماز صبح، در ایستگاه دوکوهه توقف کرد. محسن پرسید: حاج حسین قطار برای نماز ایستاده است؟ میخواستم پاسخ بدهم که درب کوپه باز شد و احمد متوسلیان به داخل کوپه آمد. گفت: شنیده‌ام که قرار است شما به پادگان گلف بروید و با محسن رضایی صحبت کنید. من اینجا منتظرتان ایستادم تا با شما در همین رابطه صحبت کنم.
احمد متوسلیان گفت: «عملیات نزدیک است. اگر صلاح می‌دانید نزد آقامحسن نروید و برخی گردان‌ها و معاونت‌ها را تحویل بگیرید. پس از اتمام عملیات، برای راه‌اندازی تیپ جدید کمک‌تان می‌کنم.» وزوایی و همراهانش، پیشنهاد احمد متوسلیان را می‌پذیرند.
با وجود اینکه مقدمات راه‌اندازی تیپ قبل از عملیات فتح المبین صورت گرفته بود، اما این تیپ در تاریخ ۱۵ فروردین و بعد از عملیات با حکم داوود کریمی شکل می‌گیرد.
پس از آن دیدار، وزوایی و دوستانش به تیپ محمدرسول الله (ص) می‌روند. وزوایی فرمانده گردان حبیب و شهید زارع فرمانده گردان بلال می‌شود.
عملیات فتح المبین با موفقیت به اتمام رسید. بسیاری از زمین‌های ایران از اشغال رژیم بعث آزاد شد. امام (ره) آن عملیات را فتح الفتوح نامیدند.
حدود ۴۰ روز بعد، عملیات بیت المقدس آغاز می‌شود. با وجود اینکه دستور تشکیل تیپ ۱۰ سیدالشهدا (ع) داده شده بود، اما به دلیل نزدیک بودن عملیات، فرصت نمی‌شود تیپ سر و سامانی بیاید، لذا همان روند در عملیات فتح المبین ادامه یافت و محسن وزوایی مامور تشکیل تیپ سیدالشهدا (ع) در تاریخ ۱۰ اردیبهشت ۶۱ به شهادت رسید.
بعد از شهادت وزوایی و انجام عملیات بیت المقدس که همراه با آزادسازی خرمشهر بود، رژیم صهیونیستی به لبنان حمله می‌کند. بخشی از تیپ ۲۷ محمدرسول الله (ص) مامور می‌شود تا به سوریه برود. قرار بود یک یگان نیز از ارتش اعزام شود، اما مسوولان متوجه نقشه‌ی رژیم صهیونیستی می‌شوند و دستور می‌دهند نیرو‌ها به ایران بازگردند. احمد متوسلیان در آخرین روز‌هایی که در لبنان بود به اسارت نیرو‌های حزب فالانژ درمی‌آید.
فرماندهی موحد دانش
پس از عملیات بیت المقدس، عملیات رمضان صورت گرفت که در آن عملیات به موفقیت‌های چندانی دست پیدا نکردیم. مرحله‌ی نخست عملیات به خوبی انجام شد، اما مرحله‌ی دوم و سوم با عدم الفتح روبرو شد.
موحد دانش که همراه با متوسلیان به لبنان رفته بود. پس از بازگشت در شهریور سال ۶۱ فرمانده تیپ تازه تاسیس سیدالشهدا (ع) می‌شود.
با فرماندهی موحد دانش، عده‌ای از فرماندهان تیپ ۲۷ همچون مرتضی زارعی، حسین خالقی، کاظم رستگار و بهمن نجفی با او به تیپ سیدالشهدا (ع) آمدند.
موحددانش در شهریورماه گردان‌های تیپ را راه‌اندازی می‌کند. این تیپ در ابتدا سه گردان به نام‌های حضرت قاسم (ع)، حضرت علی اصغر (ع) و قمر بنی هاشم (ع) داشت و سپس یگان‌های مخابرات و پشتیبانی رزم نیز کلید خوردند.
در زمان اجرای عملیات محرم و مسلم ابن عقیل، تیپ سر و سامان یافت. در عملیات مسلم ابن عقیل، تیپ سیدالشهدا آماده‌ی ورود به عملیات شد. به نقطه‌ی رهایی نیز رفت، اما وارد عمل نشد.
فرماندهی کاظم نجفی رستگار
پس از اجرای عملیات مسلم ابن عقیل، علی موحد دانش به دلایلی از فرماندهی تیپ استعفا می‌دهد و شهید کاظم رستگار نجفی فرمانده این تیپ را می‌پذیرد.
آذر ماه سال ۶۱ رستگار فرمانده تیپ شد. او به تیپ آشنایی داشت و رزمندگان را می‌شناخت. حاج کاظم گردان زهیر را به مجموع گردان‌های تیپ اضافه کرد. در ادامه نیز گردان‌های حضرت علی اکبر (ع)، گردان عاشورا و گردان حر به این تیپ اضافه شدند، به طوری که تیپ ۱۰ سیدالشهدا (ع) در عملیات خیبر در سال ۶۲، هشت گردان داشت.
در مرحله نخست عملیات والفجر مقدماتی، تیپ محمدرسول الله (ص) وارد عمل شد که ابراهیم هادی در آن مرحله‌ی نخست به شهادت رسید و ماجرای گردان کمیل و حنظله پیش آمد. قرار بود در مرحله‌ی دوم این عملیات تیپ ۱۰ سیدالشهدا وارد عمل شود که عملیات لو رفت و وارد عملیات نشدند.
با فاصله‌ی چند ماه پس از عدم الفتح والفجر مقدماتی، عملیات والفجر یک در فروردین سال ۶۲ در منطقه فکه آغاز شد. در آن عملیات فرمانده تیپ کاظم نجفی رستگار بود، اما موحد دانش به عنوان نیروی عادی در کنار رزمندگان حضور داشت و نجفی رستگار را در امر فرماندهی کمک می‌کرد. موحد دانش تا زمان شهادتش به عنوان یک نیروی عادی و نه فرمانده در منطقه حضور داشت و همچون سایر رزمندگان برای دفاع از میهن اسلامی می‌جنگید. در نهایت وی در عملیات والفجر ۲ در حالی که که یک دست نداشت و بدنش پر از ترکش بود، به شهادت رسید.
پس از اجرای عملیات خیبر، شهید نجفی رستگار نیز به دلایلی از فرماندهی تیپ استعفا می‌دهد و در فروردین ۶۳ محمد خزاعی به عنوان سرپرست تیپ ۱۰ سیدالشهدا (ع) انتخاب می‌شود، اما نجفی رستگار همچون موحددانش همچنان در کنار سایر رزمندگان حضور داشت. در نهایت وی و حسن بهمنی که برای شناسایی به منطقه‌ای رفته بودند، به شهادت رسیدند.
فرماندهی علی فضلی
پس از اداره‌ی هشت ماهه تیپ توسط محمد خزاعی، در خرداد سال ۶۴ علی فضلی فرمانده تیپ سیداالشهدا (ع) را می‌پذیرد. وی پیش از این فرمانده تیپ المهدی (عج) را بر عهده داشت. این تیپ تا زمان اجرای عملیات والفجر ۸، عملیات‌های زیادی را انجام داد. بعد از عملیات والفجر ۸ در اسفند ۶۴ این تیپ به لشکر ارتقا یافت و تا سال ۷۶، فضلی فرمانده این لشکر قهرمان باقی ماند.
تا قبل از آمدن سردار فضلی به تیپ، بیشتر نیرو‌ها اعزامی از تهران بودند. با آمدن فضلی، شهید کلهر قائم مقام تیپ شد و رزمندگان کرج، اشتهارد، ساوجبلاغ، شهریار، ورامین و... به تیپ اضافه شدند.
پس از سردار فضلی، سرداران ناصح، یزدانی و عراقی فرماندهی این لشکر را عهده‌دار بودند. اکنون حدود ۴۰ درصد شهدا لشکر متعلق به استان البرز و حدود ۶۰ درصد متعلق به استان تهران هستند.
در مجموع ۱۳۴ عملیات در دوران دفاع مقدس انجام شد که لشکر ۱۰ سیدالشهدا (ع) در ۵۰ عملیات حضور داشت. نقش لشکر در این عملیات‌ها آفندی و پدافندی بود. این لشکر چهار هزار شهید به انقلاب اسلامی تقدیم کرد که از این تعداد ۷۴ شهید فرمانده گردان به بالا، ۳۶۵ شهید نیز فرمانده دسته، فرمانده گروهان و معاون گردان بودند. همچنین این لشکر حدود ۶۰۰ جانباز بالای ۲۵ درصد دارد. لشکر ۱۰ سیدالشهدا نسبت به سایر یگان‌ها کمترین اسیر را داشته است.
↧